Listy niezapomniane. Tom II to kolejna odsłona starannie wyselekcjonowanych przez Shauna Ushera skarbów epistolarnych z całego świata. Znaczna część zbioru skupia się co prawda na kulturze anglosaskiej, ale i polscy czytelnicy znajdą tu coś z własnego podwórka. Dokonany przez Ushera wybór jest zresztą na tyle uniwersalny, a autorzy bądź odbiorcy listów tak dobrze znani, że ich pochodzenie nie ma tu większego znaczenia.

Nie wszystkie listy będą w równym stopniu zajmujące, ale z pewnością każdy znajdzie tu coś dla siebie. Usher prezentuje szerokie spektrum nadawców i adresatów - od słynnych pisarzy takich jak George Orwell czy Sylvia Plath, przez aktorów, polityków i muzyków, aż po postaci fikcyjne i zupełnie anonimowe. Na mnie największe wrażenie pod względem emocjonalnym wywarły listy pasażerów feralnego lotu 123, którzy przez 32 minuty czekali na śmierć na pokładzie samolotu, ze świadomością, że już nigdy nie spotkają swoich najbliższych. Wielu z nich zdecydowało się na zostawienie krótkich notek pożegnalnych i to właśnie one stanowią część zbiorów Shauna Ushera. Równie interesujący i poruszający był list ojca do chorej na epilepsję córki czy wiadomość Abrahama Lincolna do Fanny McCULLOUGH. 

[kliknij, żeby powiększyć]

Z tych bardziej zabawnych listów warto wspomnieć o odpowiedzi Albusa Dumbledore'a na aplikację o posadę nauczyciela w Hogwarcie i przekorny list Marge Simpson do Barbary Bush w związku z nieprzychylnymi słowami ówczesnej Pierwszej Damy dotyczącymi popularnej kreskówki Simpsonowie. Największym dla mnie szokiem był natomiast obrzydliwy list Mozarta (no kto by pomyślał!), w którym wielokrotnie odwołuje się do ludzkich fekaliów. Listy niezapomniane. Tom II to skarbnica historycznej korespondencji i nie sposób wymienić wszystkich interesujących listów, bo jest ich w tym zbiorze aż 124. Z uwagi na ogromną różnorodność autorów i treści, każdy czytelnik zwróci uwagę na coś innego.

Mówiąc o tej publikacji nie można zapomnieć o wydaniu. Listy niezapomniane nie byłyby tym samym, gdyby nie przepiękna oprawa graficzna, twarda okładka i elegancki, kredowy papier. Ponadto każdy list opatrzony jest skanem oryginału, niekiedy dołączone są także fotografie nadawcy lub adresata danej wiadomości. Wyjątkowo ucieszył mnie fakt, że obok listów znajdują się też krótkie notatki umieszczone na boku strony, które wyjaśniają kontekst powstania korespondencji. Dzięki temu łatwo zrozumieć czemu w ogóle dany list został napisany. Lektura tej książki bez takich informacji byłaby znacznie uboższa.

[kliknij, żeby powiększyć]

Nie miałam przyjemności czytać pierwszego tomu Listów niezapomnianych, ale z pewnością prędzej czy później trafią na moją półkę. Myślę, że to niezwykle wartościowy i inspirujący zbiór ludzkich historii, które warto poznać właśnie z uwagi na to, że autorami zebranych tu tekstów są prawdziwi ludzie. Żyjące, czujące jednostki, które pozostawiły po sobie ślad w postaci tych, często bardzo krótkich, pisanych pospiesznie (tak jak w przypadku pasażerów lotu 123) notatek. Dzięki swojej uniwersalności zbiór Shauna Ushera będzie dobrym wyborem dla czytelników w każdym wieku.

Shaun Usher, „Listy niezapomniane. Tom II”, Sine Qua Non, Kraków 2016, s. 415

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu SQN.