Mając w pamięci rewelacyjny film o tym samym tytule, z chęcią zabrałam się za pierwotną wersję wspomnień Susanny Kaysen. Przerwana lekcja muzyki to autobiograficzna opowieść o życiu w zakładzie psychiatrycznym pod koniec lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku, w którym nastoletnia wówczas autorka spędziła niemal dwa lata. 
 

Ta książka pokazuje jak łatwo było niegdyś przypiąć człowiekowi łatkę wariata. Wystarczyło być nadwrażliwym, dokonać kilku złych wyborów czy nie poradzić sobie z konkretną sytuacją by trafić na oddział zamknięty. Susanna Kaysen miała w takim miejscu spędzić zaledwie dwa tygodnie, ostatecznie pozostała w szpitalu prawie dwa lata. Po wielu latach nabrała dystansu do tamtych wydarzeń i wydała autobiograficzną powieść opatrzoną autentycznymi kartami chorobowymi. Może nie najlepszą warsztatowo, bo zbudowaną ze strzępków wspomnień, za którymi czasem ciężko nadążyć, ale ten chaos zdaje się pasować do klimatu szpitala psychiatrycznego, a pisarskie niechlujstwo współgra z bohaterkami, którym również daleko było do uporządkowanych osobowości. Na kartach tej niewielkiej objętościowo powieści spotkamy szereg najróżniejszych zaburzeń i poznamy ówczesne metody ich leczenia. Kaysen analizuje także własny przypadek, który zdiagnozowany został jako zaburzenia osobowości pogranicznej.

Chociaż film żywiej wbił mi się w pamięć dzięki rewelacyjnym kreacjom Winony Ryder i Angeliny Jolie, to jednego nie mogę książce odmówić - dopiero ona w pełni uświadomiła mi znaczenie tytułu. Przerwana lekcja muzyki odnosi się bowiem do obrazu Vermeera o tym samym tytule, na którym widać dziewczynę o zagubionym spojrzeniu, którą nagle oderwano od zajęć z nauczycielem muzyki. Susanna Kaysen odnalazła w tym analogię do swojego życia przed hospitalizacją, przerwanego w posobny sposób na niemal dwa lata. Był ten element książki, który najbardziej do mnie przemówił, a zabrakło go w filmie.

Przerwana lekcja muzyki to interesujące studium zaburzeń psychicznych i zwyczajów panujących w prywatnych szpitalach psychiatrycznych pół wieku temu, jednak dla mnie historia zawarta w książce jest niepełna bez filmu. Warto więc sięgnąć po obie formy, tym bardziej, że to jeden z tych nielicznych przypadków, gdzie ekranizacja jest lepsza od pierwowzoru. 

Jeśli dobrze pamiętam to właśnie od tej serii na dobre zmienił się klimat i od tamtej pory w naszym kraju nieustannie gości Mróz. I słusznie, bo rozpoczynająca cykl z Chyłką Kasacja była po prostu pyszną rozrywką, ale z tomu na tom (i mówię to nie pierwszy raz) autor się rozwija i sprytnie wykorzystuje nastroje panujące nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie, przekształcając je na trzymający w napięciu thriller.

Po głośnej sprawie Bukano, do Chyłki zgłaszają się państwo Lipczyńscy, którzy w aresztowanym za próbę zamachu mężczyźnie dostrzegają swojego zaginionego przed laty syna. On jednak uparcie twierdzi, że Lipczyńscy mylą go z kimś innym, a sam przedstawia się jako Fahad Al-Jassam - muzułmanin, który po latach wrócił do kraju i niemal z miejsca został oskarżony o terroryzm. W sprawie pojawia się wiele nieścisłości, w których Joanna wyczuwa nie tylko drugie dno, ale też szansę na odzyskanie dobrej reputacji wśród warszawskiej palestry. Nie ma wątpliwości, że proces odbije się szerokim echem w całej Europie, ale co jeśli Al-Jassam rzeczywiście jest winny?

Chociaż temat obecnie bardzo na czasie, w Inwigilacji show niezaprzeczalnie kradnie wątek obyczajowy. Dzieje się w życiu obojga bohaterów. Chyłka musi sobie radzić z niecodzienną dla niej sytuacją, a robi to z typowym dla siebie wdziękiem i urokiem - jej humor i przytyki wobec aplikanta jak zawsze są bezbłędne i bawią czytelnika. Nad Zordonem zaś wisi widmo zbliżającego się wielkimi krokami egzaminu na aplikację, a na naukę nie ma wiele czasu. Dochodzi do tego sprawa Fahada Al-Jassama, w której nic nie może być oczywiste, a znając zamiłowanie Remigiusza Mroza do wikłania swoich bohaterów w najróżniejsze tarapaty, można się spodziewać wszystkiego. Wszystkiego, tylko nie tego, co serwuje nam w zakończeniu, bo tego nie jestem w stanie mu wybaczyć. No, bo jak można tak okrutnie zadrwić sobie z czytelnika? Obiecywać złote góry, by za chwilę wyskoczyć z taką bombą?! Tak się po prostu NIE ROBI i nie wyobrażam sobie jak można to odkręcić w kolejnym tomie, który potrzebny jest na już!!!

Do pozostałych książek Remigiusza Mroza podchodzę z umiarkowanym entuzjazmem. Zwykle mi się podobają, ale nie angażują tak mocno i brak im tej siły rażenia, którą ma seria z Chyłką. Bo to jeden z tych nielicznych przypadków, gdzie liczba tomów jeszcze długo nie będzie dla mnie zbyt wysoka - na tę chwilę może ich być ze dwadzieścia, a ja i tak chętnie raz na jakiś czas zajrzę i sprawdzę co tam słychać u bohaterów, z którymi naprawdę mocno się już zżyłam i nie mam ochoty się z nimi żegnać. Nie przeszkadzały mi nawet pojawiające się tu i ówdzie przestoje w kwestii domniemanego zamachowca, bo cała moja uwaga skoncentrowana była na wątku obyczajowym. Trochę mi się już robiło żal tego Kordiana, który lata wokół Chyłki jak kot z pęcherzem i nic. Mógłby się chłopak w końcu doczekać skoro i tak iskrzy między nimi niemiłosiernie. Ale trzeba przyznać, że autor umiejętnie dawkuje wątek romantyczny i nie przysłania nim głównej akcji, dzięki czemu Inwigilacja to nadal thriller, a nie romans.

Tych, którzy znają już ten cykl na pewno nie trzeba zbyt długo namawiać do sięgnięcia po najnowszy tom. A ci, którzy jeszcze nie zaczęli niech szybko zabierają się za Kasację i cieszą się, że do tego koszmarnego zakończenia mają jeszcze daleką drogę.



Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu Czwarta Strona.

Drodzy! Trochę mi zeszło z ogłoszeniem wyników rozdania, w którym do wygrania była Chata Wm. Paula Younga. Bardzo was za to przepraszam, ale ostatni tydzień walczyłam z czasem, żeby oddać rozdział pracy magisterskiej, a potem były święta... Ale dość tłumaczenia, czas ogłosić zwycięzcę! Wasze nicki zapisałam sobie na kartce i ponumerowałam od 1 do 40. Następnie otworzyłam maszynę losującą i...

Szczęśliwy numerek to 28! A osoba, która jako dwudziesta ósma zgłosiła się do rozdania to: 

vicky-7

Serdecznie gratuluję i zabieram się za pisanie do Ciebie maila! Pamiętaj, że na podanie mi danych do wysyłki masz trzy dni, a więc czekam do piątku włącznie na wiadomość z adresem. 

Czas żniw to seria, która zachwyca rozbudowanym uniwersum, interesującymi bohaterami i skomplikowanymi relacjami pomiędzy najróżniejszymi grupami. Z pewnością jest to seria godna uwagi, a wyobraźnia autorki zasługuje na podziw. Podpisuję się pod wszystkimi zachwytami nad dwoma pierwszymi częściami, ale najnowsza - Pieśń jutra - już nie zrobiła na mnie takiego wrażenia.

W trzecim tomie bestsellerowego cyklu wydarzenia rozpoczynają się w momencie zakończenia rozgrywek kończących Zakon Mimów. Paige zostaje Zwierzchniczką, a wraz z nową funkcją pojawiają się także nowi wrogowie. Nie wszyscy są zadowoleni z tego, że dziewiętnastoletnia dziewczyna rządzi Syndykatem i czekają na każdy jej błąd. Sprawę dodatkowo komplikuje pochopna decyzja, która skutkuje ulepszeniem Tarczy Czuciowej zagrażającej całej społeczności jasnowidzów. Paige, z kilkoma zaufanymi osobami wyrusza w niebezpieczną podróż przez całą Anglię, by odnaleźć i zniszczyć gniazdo zasilające nową technologię.

W Pieśni jutra tempo akcji drastycznie spada, a akcent pada na sytuację polityczną i konflikt z Refaitami. Bohaterowie nieustannie planują i rozważają możliwości pokonania wroga. Sceny walki, o ile już się zdarzają, są znacznie mniej widowiskowe w porównaniu do dwóch poprzednich tomów. Co prawda takie zwolnienie tempa miało również miejsce w Zakonie Mimów, ale zostało świetnie zrekompensowane zależnościami pomiędzy mieszkańcami Podziemnego Londynu, a w Pieśni jutra przez mniej więcej połowę książki po prostu nic ciekawego się nie dzieje. Mimo wszystko, pod względem wykreowanego świata i języka naszpikowanego charakterystycznym tylko dla Shannon słownictwem, to nadal jest bardzo dobra powieść, nie odstająca od swoich poprzedniczek. Co więcej autorka poszerza świat przedstawiony, akcja już nie jest ograniczona tylko do Londynu i znanych nam bohaterów. Pojawiają się nowe wątki, a rewolucja zbiera swoje żniwa. Pomimo wyraźnego spadku tempa akcji, fabuła ma potencjał, jednak na rozwinięcie musimy poczekać do następnej części, bo ta niestety nie angażuje w pełni, a chwilami jest wręcz nużąca.

Największym problemem w książkach Shannon jest to, że kolejne tomy wydawane są w bardzo długim odstępie czasu, a sama autorka nie marnuje miejsca na przypominanie wątków z poprzednich części. Jest to bardzo niewygodne dla czytelnika, który nie jest w stanie spamiętać wszystkich nazw i bohaterów, od których aż się tutaj roi. Dlatego też nieodzowny jest słowniczek zamieszczany na końcu każdej części - naprawdę nie wyobrażam sobie czytania serii Czas Żniw bez niego.

Pieśń jutra traktuję jako chwilowy spadek formy autorki, ale przecież w każdej serii zdarzają się słabsze tomy. Na pewno nie przekreślam tej historii, bo jestem pewna, że utalentowana Samantha Shannon jeszcze nie raz mnie zaskoczy. Szkoda tylko, że aby się o tym przekonać, trzeba tak długo czekać!

★★★★★★☆☆☆☆

 

Samantha Shannon, „Pieśń jutra”, Sine Qua Non, Kraków 2017, s. 434

Za możliwość przeczytania książki dziękuję wydawnictwu SQN.

PS Pieśń jutra możecie już zamówić w przedsprzedaży na Empik oraz Empik.com!

PS2 A wiecie, że pod koniec kwietnia Samantha Shannon odwiedzi Polskę? Szczegóły dotyczące spotkań autorskich TUTAJ.

Większość z nas na pewno kojarzy poruszającą historię Bruna - syna nazistowskiego oficera, który zaprzyjaźnił się z mieszkającym za ogrodzeniem chłopcem w pasiastej piżamie. Po latach od wydania tej książki, na polski rynek trafia kolejna przejmująca opowieść osadzona w czasach II wojny światowej.

Chłopiec na szczycie góry to historia małego Pierrota, który tuż przed wybuchem wojny trafia najpierw do sierocińca w Orleanie, a następnie wyrusza w długą podróż do Austrii, gdzie trafia pod opiekę nieznanej mu dotychczas ciotki Beatrix. W tytułowym domu na szczycie góry Pierrot stanie się Pieterem, a wraz ze zmianą imienia, zmieni się także jego postrzeganie świata. 

To sugestywna opowieść o tym jak łatwo wykorzystać dziecięcą naiwność do własnych celów. Kiedy do Berghof przyjeżdża sam Führer i roztacza opiekę nad osieroconym chłopcem, trudno się dziwić, że szybko ulega on zgubnej fascynacji faszystowską ideologią. Wychowywany w przekonaniu o własnej wyższości - jako Niemiec i ulubieniec Adolfa Hitlera, Pieter stopniowo traci rozeznanie w tym co dobre, a co złe. Jest to obraz przerażający, ale jednocześnie (niestety) bardzo prawdziwy. Boyne'owi znowu udało się w prostej historii, pisanej przecież z myślą o młodym czytelniku, przemycić brutalną nazistowską machinę opartą na manipulacji i wykorzystywaniu jednostki. Warto jednak zaznaczyć, że - podobnie jak Chłopiec w pasiastej piżamie - jest to opowieść przede wszystkim dla dzieci, a więc okrucieństwo wojny jest w pewnym sensie ukryte, nie uświadczymy tu również głębokiej analizy psychologicznej głównego bohatera (choć to właśnie na zmianach w jego postrzeganiu świata opiera się ta książka), ale nie jest to potrzebne. Liczy się ogólny wydźwięk i symbolika poszczególnych wydarzeń, a to moim zdaniem wyszło autorowi świetnie. 

Chłopiec na szczycie góry to przejmujący obraz utraconej niewinności, ślepego zafascynowania i niewyobrażalnego wpływu Hitlera na społeczeństwo niemieckie u progu II wojny światowej.

★★★★★★★★☆☆

John Boyne, „Chłopiec na szycie góry”, Replika, Zakrzewo 2017, s. 272

Recenzja powstała we współpracy z wydawnictwem Replika.

W marcu znów udało mi się przeczytać siedem książek, chociaż połowa z nich była bardzo cienka, a jedna to właściwie tomik poezji nie książka... ale siedem jest. Najbliższe miesiące szykują się bardzo ciężkie pod względem studiów, więc wynik na pewno się zmniejszy. Na blogu też pewnie nie będzie się zbyt wiele działo (ale zawsze coś ;)), jednak postaram się być aktywna na instagramie, więc jeśli jeszcze mnie tam nie obserwujecie to serdecznie zapraszam! Odnośnik znajdziecie na czarnym pasku u góry. 

Przeczytane w marcu: 

1. Adam Bielecki - „Spod zamarzniętych powiek” ★★★★☆
2. Remigiusz Mróz - „Inwigilacja” ★★★★☆
3. rupi kaur - „mleko i miód / milk and honey” ★★★☆☆
4. Wm. Paul Young - „Chata” ★★★★☆

5. John Boyne - „Chłopiec w pasiastej piżamie” ★★★☆☆

6. John Boyne - „Chłopiec na szczycie góry” ★★★★☆

7. Tarryn Fisher - „The Opportunist” ★★★☆☆

Tytuły są podlinkowane do recenzji, więc jeśli macie ochotę to możecie się do nich przenieść jednym kliknięciem.

W marcu przeczytałam sporo dobrych książek, jak chociażby biografia polskiego himalaisty Adama Bieleckiego, sugestywny Chłopiec na szczycie góry (recenzja wkrótce) czy zaskakująca Chata Williama P. Younga. Lekkim rozczarowaniem okazały się wiersze indyjskiej poetki Rupi Kaur - po prostu te najciekawsze wcześniej tysiąc razy widziałam na instagramie, a cała reszta okazała się przeciętna. 

Co jeszcze pojawiło się w marcu na blogu?

No i to właściwie tyle jeśli chodzi o marzec. A co w kwietniu? Tak jak wspomniałam na początku nie przewiduję wiele, ale coś tam na pewno czytać będę. W najbliższym czasie czeka mnie lektura Pieśni Jutra czyli trzeciego tomu serii Czas Żniw. 

A co wy macie w planach na najbliższe dni? I jak tam minął wam czytelniczo marzec?